Исто така, многу важно е да се разбере. Исус не вели: „Бог е еден дух (a spirit)“, не е еден дух меѓу сите други духови. Понекогаш некои христијански учители ќе речат: „О, Бог е главниот дух. Бог е врвниот дух. Ете, во евангелието на Свети Јован, Исус вели: „Бог е дух“.“ Па, пред сè, текстот не кажува „Бог е духот (не е членувано, во смисла дека бог би бил Духот над сите други духови)“. Едноставно вели: „Бог е дух, pneuma“. Ми се чини дека правилното толкување на оваа фраза: „Бог е дух“ –  во Светото Писмо, според Отците означува дека Тој не се наоѓа никаде во просторот и времето. Тој не може да зазема место каде што би бил, бидејќи тогаш би имало друго место каде не би се наоѓал, каде што не би бил присутен. Continue reading →

Читањето на евангелието на Божествената литургија во петтата недела по Пасха е евангелскиот извадок за средбата на Исус со жената Самарјанка што покрај бунарот. Тој настанот се случил во Сихар, покрај бунарот што Јаков му го дал на својот син Јосиф, а Исус доаѓа таму во шестиот час од денот – тоа е на пладне – ја сретнува Самарјанката и бара од неа да му даде вода. Потоа започнуваат разговор. Continue reading →

„Нека биде единствено, заедничко празнување на небото и на земјата. Нека празнува сè земско и неземско. Сега за Творецот на сè се изгради храм; и  созданието се подготвува да стане ново, божествено живеалиште за Творецот.“ (Св Андреј Критски)

Рождеството на Пресвета Богородица се празнувало на исток од почетокот на VI в., а во Западната Црква било прифатено во VII в. и до сега се слави на 8 септември. Continue reading →

Утре е празникот Успение (т.е. заспивање, упокоение) на Пресвета Богородица и Секогаш-дева Марија. Освен нејзиното свето упокојување, на овој празник особено празнуваме уште нешто. Да чуеме што вели свети Григориј Палама во една од неговите омилии за овој празник:

„Бидејќи, како што таа содејствуваше и страдаше со тоа вознесувачко снисходење (кенозис) на Бог Словото, таа, исто така, праведно е прославена и вознесена со Него.“

Ова е клучот за разбирање на значењето на Успението за нашите христијански животи. Божјата Мајка содејствувала (co-operated) со божествената благодат, така што нејзината утроба станала храм на Воплотувањето на Словото. Таа се понижила во смирение и сега е вознесена зад смртта, за да го заземе своето место во Небесата, веќе учествувајќи во плодовите на Воскресението на нејзиниот Син. Ова возвишување на Богородица, буквално кажано, нејзино Вознесение, е овозможено од Христовото возвишување, кое е круна на неговата Пасхална победа над гревот, злото, страдањето и смртта.

Во Евангелието според Јован што го слушнавме денес на У Continue reading →

+ ВАРТОЛОМЕЈ,
ПО МИЛОСТА БОЖЈА
АРХИЕПИСКОП НА КОНСТАНТИНОПОЛ – НОВИОТ РИМ
И ВСЕЛЕНСКИ ПАТРИАРХ
ДО СЕТА ПОЛНОТА НА ЦРКВАТА
БЛАГОДАТ, МИР И МИЛОСТ
ОД ВОСКРЕСНАТИОТ ВО СЛАВА СПАСИТЕЛ ХРИСТОС.

“Првенец од мртвите бидна” (воскресен тропар гл.3)

Возљубени во Господа чеда!

Ако Христовото Воскресение го засегаше само Христос, тоа би немало значење за нас. Но Христос не воскресна сам, туку го воскресна со Себе целото човештво. Еден од нашите големи претходници (од Константинополските Патријарси – забел. на прев.), св. Јован Златоуст возгласи: “Воскресна Христос и нема ниту еден мртов во гробот: Христос зашто, востана од мртвите, првенец од умрените бидна”. То ест, Христос, кога воскреснал од мртвите, го поставил почетокот на воскреснувањето и преминувањето од смртта кон животот за сите што биле умрени и за оние кои ќе умрат. Веста за Воскресението на сите им носи радост, зашто Христовото Воскресение ја уништува силата на смртта. Оние што веруваат во Христа го очекуваат воскресението на мртвите; заради тоа тие умираат со Христа во крштението и воскреснуваат со Него за вечен живот.

Светот, кој е далеку од Христа, се труди да стекнува материјални добра, на кои ги полага сите свои надежи. Тој неразсудно се надева дека со тие богатства ќе ја избегне смртта. Човекот, измамен од таа страст за натрупување богатства, кои небаре ќе можат да го продолжат неговиот живот, ја распространува смртта на другите. Тој им ја одзема можноста да преживеат и често сурово ја кине нишката на нивниот живот, надевајќи се дека на тој начин ќе го зачува својот сопствен живот.

Но, тоа е негова голема заблуда! Животот се добива само преку верување во Христос и преку соединување со Него.

Искуството на Православната Црква нѐ уверува дека, оние што се соединиле со Христос во овој живот, се живи и по смртта. Тие општат со живите, ги слушаат, и често, на чудесен начин, ги исполнуваат нивните молитви.

Нема потреба да се бара митската “вода на бесмертност”. Бесмртноста е – во Христос. Тој им ја дарува на сите луѓе.

Нема потреба некои народи да уништуваат други заради сопственото преживување. Нема потреба да се уништува животот на незаштитените луѓе заради повишување на степенот на живот на други. Христос на сите им дарува, како земски живот, така и небесен живот. Тој воскресна и оние кои што сакаат, го следат Него на патот на Воскресението. А оние што непосредно или посредно ја распространуваат смртта на земјата, мислејќи дека со тоа ќе го продолжат или ќе го олеснат својот живот, се осудуваат себеси на вечна смрт.

Воскреснатиот од мртвите, Господ наш Исус Христос, дошол во светот, за сите луѓе да имаат живот, и тоа живот во изобилство. Голема заблуда е да се мисли дека меѓусебното уништување на луѓето може да ја зголеми благосостојбата на човечкиот род. Христос воскреснува од мртвите и ја уништува нивната смрт. Во Негова власт е да ја надмине смртта. И фактот дека Тој ја победи смртта, сведочи за одвратноста што ја има кон неа. Христос води кон животот и ни го дарува повторно, во случај тој да бил прекинат, зашто Тој е “нашиот живот и нашето воскресение”. Затоа, ние верните не се плашиме од смртта. Нашата сила не е во неповредлвоста на нашето битие, туку во можноста за наше воскреснување.

Христос Воскресна! И ние ќе воскреснеме!

Браќа мои и чеда мои, возљубени во Господа, да го подражаваме Воскреснатиот Христос во сите Негови дела. Да им помагаме на оние што немаат средства за опстанок и не се способни да се заштитат себеси. Да им возвестиме на сите што не го знаат Христовото Воскресение, дека отсега смртта е победена, и би требало тие да можат да учествуваат во Неговото Воскресение, верувајќи во Христос и следејќи ги неговите стапки. Нашето воскресение е во сила само тогаш, кога ние им го носиме него и на нашите браќа кои не веруваат заради нивното воскресение. Само тогаш победоносното возгласување “Христос Воскресна!” спасително ќе воздејствува на целото човештво. Нека биде така.

Пасха 2012 г.
Пламен молитвеник за сите вас,
Вселенскиот Патриарх